John Frederik Metzelaar is de stiefvader van Hillebrand Andreas Lieuwens (1841-1928)

John is 16 jaar oud als hij in 1833 in Rotterdam begint als leerling timmerman, hij volgt lessen aan de tekenschool van het genootschap “Hierdoor tot Hoger” ( dit is een onderdeel geworden van de Academie van Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen). Hij vestigt zich in 1838 als hij 20 jaar oud is als zelfstandig timmerman en begint leerlingen bij zich thuis op te leiden in de praktijk en is ook leraar bouwkunst aan de Academie. Van sommige leerlingen is bekend dat zij zelfs bij hem woonden. De opleiding die hij aanbood was een aanvulling op de tekenschool en bestond uit praktische maar ook theoretische oefeningen. Deze opleiding was een stap op weg naar het beroep van architect of meester metselaar / aannemer.

Metzelaar was vanaf het begin een prominent lid van de in 1842 opgerichte Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst, een beroepsvereniging van architecten. Sinds 1845 woont hij in het door hem zelf ontworpen huis aan de Leuvehaven in Rotterdam. In die tijd was de Leuvehaven de plaats waar de gegoede Rotterdammer woonde. In 1846 krijgt hij, zonder dat hij het vereiste examen had gedaan, maar op grond van de huizen en gebouwen die hij ontworpen had, het getuigschrift van architect van de Koninklijke Academie van Beeldenkunsten. In 1847 startte hij zijn eigen architectenbureau.

In de periode 1845-1855 ontwerpt hij stoom fabrieken, het gebouw van de Nederlandse Bank in Rotterdam, de Officieren Sociëteit in het Park, een Wasch-, Bad- en Zweminrichting, het Leeskabinet aan de Gelderse Kade, verder vele villa’s, boerderijen, koetshuizen, een postkantoor, Villa Dijkzigt een vierkant neoclassicistisch gebouw met toren in opdracht van de familie Hoboken en vele andere vooraanstaande gebouwen.

In 1867 ontwierp hij de gebouwen en inrichting van de Nederlandse afdeling op de wereldtentoonstelling in Parijs. Daar heeft hij ongetwijfeld de koepels van Ingenieur Eiffel leren kennen. In 1868, dan is hij 50 jaar, besluit hij om zijn architectenbureau en docentschap op te geven en in Delft te gaan wonen. Waarschijnlijk is dit wegens zijn gezondheid. Maar zijn zoon Willem volgde sinds 1867 de opleiding tot civiel en bouwkundig ingenieur aan de Polytechnische School (De latere Technische Universiteit) in Delft. In 1968 ontwierp hij de studentensociëteit, het latere Phoenix, het heette toen Het Jeneverkerkje. Hij heeft in die tijd ook veel geschreven over hoe het onderwijs systeem voor architecten zou moeten zijn. In 1870 verhuist de familie Metzelaar naar de villa Duinhof op de Scheveningseweg 29 in Den Haag.

In 1870 wordt hij benoemd tot Ingenieur-architect voor Gevangenissen en Rechtsgebouwen bij het departement van Justitie. Metzelaar vaart een eigen koers met sobere neoclassistische ontwerpen. Hij wordt bekend door de koepel van Breda met een spanwijdte van 56 meter. Hij ontwerpt ook de koepelgevangenis van Scheveningen en gevangenissen in Arnhem en Groningen. Zijn zoon Willem Cornelis wordt zijn opvolger bij het departement van justitie. Het gerechtsgebouw aan de Noordsingel in Rotterdam is door Willem Cornelis ontworpen. John Metzelaar raakt ook internationaal bekend, hij wordt zelfs door de Zweedse regering gevraagd, maar dat slaat hij af.

Veel meer informatie over hem en zijn zoon Willem Cornelis Metzelaar is te vinden in het boek J.F. Metzelaar en W.C. Metzelaar Bouwmeesters voor Justitie. In 2009 uitgegeven door Bonas Rotterdam.